zondag 22 juli 2012

Pornotijdwijzer: de belangrijkste jaartallen op een rij

Kronieken en geschiedenislijstjes zijn er in overvloed, maar een pornotijdwijzer... Nee die was er nog niet. Daarom enkele ijkpunten tussen 1953 en 1997. Van de oprichting van de Amerikaanse Playboy tot het moment dat de seksindustrie onder druk staat door internet.



1953
  • Playboy, het erotisch getinte tijdschrift voor heteroseksuele mannen, wordt opgericht in 1953 door Hugh Hefner. De inhoud bestaat uit een aantal portretseries van blote vrouwen - met als klapstuk de 'playmate van de maand' - met daartussen ook interviews met bekende personen en politieke- of culturele analyses. Het eerste nummer van het blad (december 1953) had Marilyn Monroe op de omslag en op de middenpagina. In 1972 werden van een nummer meer dan 7 miljoen exemplaren verkocht. In 2005 was de oplage van de Amerikaanse uitgave nog 3 miljoen. De Nederlandse en Belgische versie bestaan sinds mei 1983.


1965
  • Penthouse, een voornamelijk op mannen gericht erotisch tijdschrift, wordt in 1965 in Engeland opgericht door Robert 'Bob' Guccione. In 1969 maakt het blad de oversteek naar de Verenigde Staten.In november 1986 bracht Penthouse de eerste Nederlandse editie van het tijdschrift uit, die in 1988 een oplage bereikte van ruim 117.000 exemplaren. In de jaren negentig begonnen de oplagecijfers van het blad sterk te dalen. Volgens HOI, Instituut voor Media Auditing bedroeg de oplage van de Nederlandse Penthouse in 2009 nog 10.529 exemplaren. De Nederlandse versie van Penthouse plaatst in eigen ogen bravere foto's dan de Amerikaanse versie. Bekende Nederlanders in Penthouse waren onder andere Connie Breukhoven (Vanessa) in 1986 en Jerney Kaagman in 1990.
  • Het tijdschrift Private verschijnt voor het eerst in Zweden. Bedenker is de voormalig tweedehands autoverkoper Berth Milton. Het blad kenmerkt zich door lachende vrouwen met veel make up, open vagina's, fellatio, facials, dubbele en driedubbele penetratie en gangbangs op exotische locaties.

1967
·       Op 9 oktober is Phil Bloom naakt op de Nederlandse televisie te zien in de 2e aflevering van het VPRO-programma ‘Hoepla’. Kijkdichtheid: 18,1.

1968
  • Het tijdschrift Color Climax verschijnt in Denemarken voor het eerst. Peter en Jens Theander maken het naar voorbeeld van Private. Ook Blue Climax, Fresh Cunts en Rodox worden later door de Deense broers naar Zweeds voorbeeld uitgegeven.

1969
·       Denemarken schaft de filmkeuring af. Tussen 1969 en 1979 is de productie van alle vormen van porno in Denemarken toegestaan; inclusief tolerantie van kinderporno.

Stills uit Sexual freedom in Denmark
1969/1970
·       In 1969 (San Francisco) en 1970 (Los Angeles, New York) werden in de VS en daarbuiten ‘documentaire’-films gemaakt rond ‘sexuologische’onderwerpen of de geschiedenis van de ‘stag film’. Tot de pioniers behoorden: 
CENSORSHIP IN DENMARK (Alex de Renzy 1969, ook: Pornography in Denmark)
SEXUAL FREEDOM IN DENMARK (John Lamb, 1970)
SEX USA (Gerard Damiano, 1970)
(THIS FILM IS) ALL ABOUT (Gerard Damiano, 1970)
HISTORY OF THE BLUE MOVIE (Alex deRenzy, 1970)
FREEDOM TO LOVE (Phyllis en Eberhard Kronhausen).
Vanaf 1970 werden ook pornografische speelfilms zonder documentair jasje gemaakt, waaronder MONA, THE VIRGIN NYMPH van Bill Osco.
·       De film DEINE FRAU, DAS UNBEKANNTE WESEN van Oswalt Kolle (1969) is in Nederland de op 16 na best bezochte film van het jaar.

Oh! Calcutta!
1971
·       De Scorpio speelfilm BLUE MOVIE wordt op 24 mei door de Filmkeuring afgekeurd, maar op 3 augustus toch toegelaten. BLUE MOVIE wordt -na WAT ZIEN IK?- de op een na bestbezochte film van 1971. Op 15 DE TAAL DER LIEFDE.
·       Op 8 juni zendt de STER als eerste zendgemachtigde ter wereld een tv-reclame uit voor Durex-condooms.
·       Sexrevue ‘Oh! Calcutta!’ komt naar Nederland en treedt op in The Blue Angel, het oudste sextheater van Nederland. Een item hierover ontsnapt op 19 juni aan de censuur van NOS Journaal. Het gevolg: 83 schriftelijke protesten bij de NOS.
·       De Fred Haché-show van IJf Blokker en Harry Touw met veel niet-functioneel bloot wordt op 30 december voor het eerst uitgezonden.

1972
·    Linda Lovelace in DEEP THROAT van Gerard Damiano. Zeker niet de eerste pornospeelfilm, maar wel de bekendste. De film werd opgenomen in de zomer van 1972 in Miami. De kosten bedroegen $ 28.000. De opbrengsten alleen al in de Pussycatbioscopen in Los Angeles -waar de film onafgebroken vanaf 1974 tot april 1982 vertoond werd in de Pussycat aan Hollywood Boulevard- bedroeg meer dan $ 6.000.000.
·       In Amerika zijn er 1100 sexbioscopen.
·       In de televisieserie ‘De stille kracht’ zit een blootscène met Pleuni Touw.



1974
  • Sylvia Kristel wordt wereldberoemd als Emmanuelle. Van de 607 nieuwe films die uitgebracht werden in Parijs werden voor Emmanuelle de meeste toegangskaartjes verkocht: 1.342.921 stuks; van de nummer 2 THE STING waren dat er 1.154.952.
  • DEEP THROAT wordt door de sexshop Christine LeDuc naar Nederland gehaald en vertoond voor leden van de Cinéclub 70 in The Movies in Amsterdam.
  • Hustler, een maandelijks pornografisch tijdschrift gericht op heteroseksuele mannen, wordt in juli 1974 voor het eerst gepubliceerd door Larry Flynt. De oplage van het tijdschrift groeide van een wankel begin tot een piek van ongeveer 3 miljoen stuks Hustler was een van de eerste grote mannentijdschriften in de Verenigde Staten dat het taboe doorbrak dat in de vroege jaren zeventig bestond door expliciet veel meer van het vrouwelijk geslachtsorgaan te tonen dan bijvoorbeeld Playboy deed. 


1975
·       L’HISTOIRE D’O wordt uitgebracht.

·       Internationaal is de pornogolf op zijn hoogtepunt.

1976
·       Op 18 februari wordt de film DEEP THROAT bij vertoning in het Amsterdamse Parisien in beslag genomen. Minister van Justitie Van Agt: met ingang van 1 januari 1977 mag er alleen in bioscopen met minder dan vijftig stoelen naar porno worden gekeken.
·       10 harde pornofilms halen de Nederlandse bioscopen.
·       Eerste seksbeurs: Seksualiteit ’76.

Sony Betamax videorecorder uit 1977 (Sony stopte in 1982 met het maken van Betamax-machines)
1977
·       32 harde pornofilms in de Nederlandse bioscopen.
·       De videorecorder voor de thuismarkt wordt in de VS geïntroduceerd. De eerste pornovideo’s zijn een feit.In de Verenigde Staten wordt de concurrentie van videocassettes voelbaar: er zijn minder pornobioscopen dan voorheen. De pornogolf is over zijn hoogtepunt heen.

1978
·       De Bioscoopbond wint in laatste instantie voor de Hoge Raad een in 1977 aangespannen proefproces: porno mag, ook in zalen met 50 stoelen of meer.
·       In Nederlandse bioscopen draaien 53 pornofilms.

1979
·       In de Nederlandse bioscopen zijn 95 sexfilms te bekijken.

1980
·       Onder homosexuele mannen in San Fransisco, Los Angeloes en New York duikt een ziekte op die optreedt bij mensen met een verzwakte afweer. Het begin van de aids-epidemie.
·       In Nederland gaat de homofilm LIEVE JONGENS (DEAR BOYS) in première.

1981
·       Linda Lovelace heet nu Linda Marchiano en beschrijft in haar autobiografie ‘Ordeal’ hoe ze gedwongen werd tot prostitutie en het maken van sexfilms.

1982
·       Willem van Batenburg maakt ‘de eerste Nederlandse pornospeelfilm’ PRUIMENBLOESEM met Diana de Koning in de hoofdrol.
·       Het aandeel van porno in de Nederlande bioscopen stijgt met 3% t.o.v. 1981 tot 26%

1984
·       Porno is dankzij de doorbraak van de video een algemeen verschijnsel in iedere Nederlandse videotheek

1985
·       De eerste telefonische sexlijn doet zijn intrede.

1987
·       De Pin Up Club van Jef Rademakers wordt uitgezonden op televisie door Veronica.

1988/1989
·       Eind 1988 sloten de pornobioscopen Plaza in Eindhoven (753 stoelen) en de Beurs in Groningen (192 stoelen). In 1989 sloot Centraal in Rotterdam (504 stoelen), Parisien in de Amsterdamse Haarlemmerstraat en Palace in Utrecht.

1990
·       Sextheater The Blue Angel sluit zijn deuren.
·       DEEP THROAT weer terug in de bioscopen.

Leader uit 1989
1991
·       FilmNet brengt harde porno op de abonneetelevisie.

Madonna met Vanilla Ice
1992
·       Zangeres en actrice Madonna brengt het boek ‘Sex’ uit.

1996
·       Het Rotterdamse Rex-theater aan de Middellandstraat sluit in september. Rotterdam en Nederland verliest daarmee de enige en laatste nog bij de Nederlandse Federatie voor Cinematografie geregistreerde pornobioscoop.

1997
·       De pornomarkt staat onder druk door het Internet.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten